Lees nu: “Disney On Ice” presenteert Magisch IJsfestival [WINACTIE]

Afscheid nemen… hoe doe je dat?


16 maart 2017


dood sterven verdriet kinderen
H

Hoe vertel je een kind dat het binnenkort afscheid moet nemen van een dierbaar iemand? Ik vind het een hele moeilijke vraag, maar ik denk dat we dit allemaal zo goed mogelijk proberen op te pakken. Dus eigenlijk is er geen ‘goed’ of ‘fout’.

Ruimte voor verdriet

Ik vind het zelf ontzettend belangrijk dat kinderen de ruimte krijgen om verdriet te plaatsen, om ermee bezig te zijn. De dood, afscheid nemen: het is iets wat bij de cyclus van het leven hoort. Daarom is het naar mijn mening ook zeker een bespreekbaar onderwerp.

Recent zijn we in onze familie getroffen door een zwaar verlies. Een tante, met wie ik en de kinderen een hele hechte band hadden, is overleden. Ze was al langer ziek, maar op het moment dat ze palliatieve sedatie aanvroeg, moet ik toch even slikken. Ze was als een zus en vriendin voor me.

Ik neem je mee in de manier waarop onze kids dit beleefd hebben. Ik heb zelf mijn tante bijgestaan in haar laatste week, maar dat verhaal hou ik liever voor mezelf. Het is een hele uitputtende week geweest, maar wel heel waardevol.

‘Het gaat niet’-telefoontje

“Het gaat niet goed met je tante”: zondagavond belt mijn moeder met deze boodschap.  Bezorgd bel ik mijn tante. Drie jaar geleden is er longkanker geconstateerd, ze heeft al een moeilijk traject achter de rug. Zelfs een kleine verkoudheid kan funest zijn.

Ze klinkt niet al te best aan de telefoon, maar omdat ik zelf buikgriep heb, kan ik haar niet bezoeken. De dag daarna bel ik haar opnieuw, haar stem klinkt echt niet goed. Die avond gaat opnieuw mijn telefoon… mijn tante heeft palliatieve sedatie aangevraagd.

Laatste lijdensweg

Ze heeft me wel eens verteld dat als ze echt die laatste lijdensweg moest afleggen, dat ze dan liever zou willen inslapen. Dat moment is nu gekomen. Het dringt nog niet echt tot me door, tot de dag daarna… Ik ben de hele dag bij haar. Ze is erg verzwakt, maar we kunnen nog babbelen, lachen en huilen. Wanneer ik haar vraag of ze de kindjes nog wil zien, fonkelen haar ogen. Dat wil ze graag.

Mijn gevoel zegt me dat ik niet moet wachten. Ik bel mijn ex-man. Het is papaweek en de kinderen zijn dus bij hem. We overleggen even. Hij geeft aan dat hij het moeilijk vindt om de kinderen hierop voor te bereiden en vraagt mij of ik dat wil doen.

Stress in de file

Ik ga mijn kinderen halen, spitsuur.. maar het gaat vlot. Heel de autorit denk ik aan mijn tante en aan hoe de kinderen zullen reageren. Ik heb een brok in mijn keel. Mijn oog valt ook op het verkeer aan de andere kant van de snelweg… alles muurvast… hoe kom ik terug? In mijn hoofd stippel ik al een alternatieve route uit.

Hoe vertel ik het de kinderen?

Ik ben er. Ik haal nog even diep adem en druk op de bel. Ze reageren enthousiast als ik binnen kom, blij dat ze hun tante gaan bezoeken. Dit gaat moeilijk worden… We gaan samen in een stoel zitten.

‘Jullie weten dat we dadelijk naar tante Maria gaan?’
Ze knikken enthousiast.

“Jullie weten dat tante Maria een beetje ziek is?” (Weer knikken ze, ik had hen al ingelicht dat tante Maria ziek was, maar niets verteld over hoe slecht het ging.)

“Tante Maria is heel erg ziek en ze gaat niet meer genezen.”
Hun gezichtjes veranderen meteen. Alexis kijkt me afvragend aan en Damascus wordt heel verdrietig.

“Maar misschien kan ze nog genezen als ze medicijntjes inneemt?”

“Nee schatjes, ze wordt niet meer beter. Ze is echt heel erg ziek en ze kan niet meer genezen.”

Ik laat hen even wennen aan het idee. Ze mogen verdrietig zijn. Dikke tranen rollen over onze wangen. De kinderen geven aan dat ze graag nog een bezoekje brengen aan hun tante.

Gelukkig is de file opgelost. Het lijkt wel of het zo heeft moeten zijn. Spitsuur, dan staat hier normaal een grote file.

Geen lawaai, niet duwen of springen

We zijn bijna bij m’n tante en ik vertel de kindjes dat rust belangrijk is voor haar. Mijn tante is verzwakt. Dus geen lawaai, niet duwen of springen, alleen zachtjes aaien of een hand geven. Ze begrijpen het.

Daar staan we, rustig bij het bed. Een lach, blijdschap. Even elkaar zien. Het blijft voor mij moeilijk te bevatten dat mijn tante mijn kinderen niet zal zien opgroeien. En dat mijn kinderen haar niet kennen, wanneer ze zelf volwassen zijn.

Mijn kinderen reageren ieder op hun eigen manier. Damascus is al meteen in het moment en gedraagt zich voorbeeldig, maar ook losser dan Alexis. Alexis is aan het staren… Het is spannend voor haar, maar ze wil toch graag blijven. We spreken af dat ze het zelf aangeeft als het te veel is voor haar.

Wanneer we afscheid genomen hebben en weer naar huis rijden, zijn de kinderen redelijk rustig. We zitten in de auto en Damascus vraagt of ik de Sint-liedjes nog eens wil opzetten. Natuurlijk!

Huilbui in de auto

Als we zo’n kwartiertje onderweg zijn huilt Alexis dikke tranen. Ze is heel erg verdrietig. Er is nergens een plekje om even te parkeren. Shit, dit soort momenten haat ik, want ik wil gewoon m’n kind vasthouden, maar we rijden op de snelweg. Ik pak haar beentje vast en vraag haar waarom ze huilt (ik weet natuurlijk wel waarom ze huilt, maar vertellen is ook een vorm van verwerken). Al snikkend antwoordt ze: “Tante Maria gaat sterven.” Ik heb een brok in mijn keel. “Ja meisje, ik weet het. Dat is niet leuk.”

Ook Damascus is regelmatig verdrietig. Ik vertel hem dat hij zo vaak aan zijn tante mag denken als hij wil. Daar wordt hij rustig van.

Tip: Schrijf een afscheidskaartje

Ik heb mijn kinderen een afscheidskaartje laten schrijven. Een mooie manier om afscheid te nemen. Laat ze iets moois tekenen. Iets vertellen. We hadden ons kaartje al in de brievenbus gegooid… toen ik bedacht dat we het adres niet hadden genoteerd. En… ook geen retouradres. Bij de post konden ze niet veel voor me betekenen. We schreven een nieuw kaartje en dat kwam wel aan bij tante. Ze was er blij mee, al was het natuurlijk ook heel dubbel. En toen ineens… viel het eerste kaartje tóch in de bus. Iemand bij de post had de moeite genomen om het juiste adres op te zoeken. Wat was ik ontroerd.

Kids NL 140317 - 210617 300x250

An

Mijn naam is An, geboortejaar 1982. Ik ben de trotse mama van twee superhelden, die ik gelukkig thuis gewoon Alexis (stoere meid uit 2011) en Damascus (knappe jongen uit 2009) mag noemen. Beroep: technisch tekenaar Roeping waar ik aan werk: fotografe. Zelf ben ik nog maar heel pas een alleenstaande mama. In mijn blogs neem ik jullie graag mee op mijn eigen ontdekkingstocht in dit nieuwe leven wat voor me begint. Misschien niet altijd rozengeur en maneschijn maar met een hart vol levenslust doe ik erg mijn best om te stralen!

Reactie op “
Afscheid nemen… hoe doe je dat?

  1. Pingback: Neem je kinderen mee naar een begrafenis? ⋆ MAMA to the maxMAMA to the max

Deel je ideeën

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

CommentLuv badge

Insiders list

Sta jij al op onze mailinglijst? Meld je aan en blijf op de hoogte van alle MttM updates!